Członek zarządu sp. z o.o. powinien aktualizować swój adres w KRS, ale na jaki adres wysłać odpis pozwu ?

Adres zamieszkania członka zarządu sp. z o.o.

Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością musi ujawniać w Krajowym Rejestrze Sądowych każdą zmianę swojego adresu z tym zastrzeżeniem, iż w razie zaniedbania tego obowiązku doręczeń dokonuje się na adres członka zarządu ujawniony w rejestrze. Od razu nasuwa się pytanie, czy składając pozew przeciwko członkowi zarządu sp. z o.o. w oparciu o art. 299 kodeksu spółek handlowych doręczeń należy dokonywać właśnie na ten adres ?



Nowelizacja

Ustawą z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 5 stycznia 2015 r.), która weszła w życie z dniem 15.01.2015r. dokonano zmiany treści § 3 art. 167 kodeksu spółek handlowych w ten sposób, że nadano jemu następującą treść:
"Adresy członków zarządu należy dołączyć do zgłoszenia spółki oraz zmian w jej składzie osobowym, a także w przypadku każdorazowej zmiany adresu. Do chwili zgłoszenia zmiany adresu adres zgłoszony do rejestru jest adresem, na który dokonuje się doręczeń dla członka zarządu."

Jednocześnie trzeba odnotować, że § 3 podanego przepisu "nie stosuje się do zgłoszenia spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy".

W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej nie podano, jaki dokładnie jest cel tej zmiany i ograniczono się do lakonicznego sformułowania, że "uregulowano obowiązek dołączania do wniosku o wpis adresów członków zarządu".



Odpowiedzialność z art. 299 kodeksu spółek handlowych

Przywołany artykuł przewiduje szczególną odpowiedzialność członków zarządu spółki kapitałowej, jaką jest sp. z o.o. za jej zobowiązania. Dla rozważań nie jest potrzebne przywołanie treści tego przepisu. Wystarczy jedynie podkreślić, że odpowiedzialność ta aktualizuje się wtedy gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna.


Właściwość sądu

Można jeszcze dodać, że zgodnie z art. 298. k.s.h. "powództwo o odszkodowanie przeciwko członkom organów spółki oraz likwidatorom wytacza się według miejsca siedziby spółki", a nie według miejsca zamieszkania pozwanych członków zarządu. Jest to właściwość wyłączna. Z kolei w myśl art. 2. ust. 2. pkt 2.ustawy z dnia 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych, tego typu sprawy rozpoznawane są przez sądy gospodarcze.


Doręczenie przesyłki dla członka zarządu

Zasadą jest dokonywanie doręczeń w miejscu zamieszkania pozwanego, na co wskazuje art. 135 k.p.c.

Pojawia się jednak pytanie czy znowelizowany § 3 art. 167 k.s.h. w tej kwestii coś zmienia. Nałożono bowiem nie tylko obowiązek informowania o zmianie adresu, ale również wyraźnie zaznaczono, że do chwili zgłoszenia zmiany adresu adres zgłoszony do rejestru jest adresem, na który dokonuje się doręczeń dla członka zarządu. W przepisie tym nie podano jednak, że chodzi o adres zamieszkania, co utrudnia interpretację. Jednakże wskazano, jaki jest skutek niepodania nowego adresu.

Problem polega na tym, że treść tego przepisu w żaden sposób - przynajmniej w k.s.h. - nie wyjaśnia, czy przepis ten znajduje również zastosowanie w toku procesu cywilnego. Więcej, nie wiadomo co się stanie, jeśli przesyłka sądowa wysłana na adres podany w rejestrze powróci z adnotacją "adres nieaktualny". Z tego choćby względu, przepis ten będzie miał raczej zastosowanie w obrocie gospodarczym.


Doręczenie odpisu pozwu na adres zamieszkania członka zarządu

Trzeba też zadać pytanie czy czasem nowa treść przepisu kodeksu spółek handlowych nie nabierze nowego znaczenia w kontekście § 3. art. 139 kodeksu postępowania cywilnego, z którego wynika, że "Pisma dla osób prawnych, organizacji, osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów - w razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających z uwagi na nieujawnienie w rejestrze albo w ewidencji zmiany adresu, a w przypadku osób fizycznych miejsca zamieszkania i adresu - pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowe miejsce zamieszkania i adres są sądowi znane". Zgodnie zaś z § 4. "Sąd rejestrowy przy ogłoszeniu lub doręczeniu postanowienia o pierwszym wpisie poucza wnioskodawcę o skutkach zaniedbania ujawnienia w rejestrze zmian określonych w § 3".

Myślę, że przywołanego ostatnio przepisu nie można zastosować do rozważanego przypadku. Wynika to stąd, że § 3. art. 139 k.p.c. odnosi się do tych podmiotów (osób prawnych, organizacji, osób fizycznych) które podlegają wpisaniu do rejestru albo ewidencji. Natomiast adresy członków zarządu są danymi, które podlegają ujawnieniu w KRS. Członkowie zarządu nie są podmiotami podlegającymi wpisaniu. Wpisaniu podlega np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Kolejnym argumentem przemawiającym za takim rozwiązaniem jest brak danych z których by wynikało, że członkowie zarządu są pouczaniu o skutkach wynikających z art. 139 k.p.c.

Warto przypomnieć orzeczenie, które choć wydane na innym stanie prawnym, to jednak może znaleźć zastosowanie ze względu na zbliżony sposób interpretacji. W orzeczeniu tym wskazano:
"Brak jest racjonalnych argumentów przemawiających za uznaniem, że ustawodawca w przypadku osób podlegających wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej, zrezygnował z konieczności pouczania ich o skutkach zaniedbania ujawnienia w ewidencji zmian określonych w art. 139 § 3 k.p.c., skoro obowiązek taki został przewidziany w stosunku do podmiotów podlegających wpisowi do rejestru (art. 139 § 4 k.p.c.), których stopień zorganizowania i związany z nim nakaz starannego działania w obrocie jest wyższy niż w przypadku osób fizycznych, prowadzących działalność ewidencjonowaną. Skutkiem zaniechań ustawodawcy w omawianym zakresie jest uznanie, że również obecnie norma art. 139 § 3 k.p.c., w zakresie w jakim sankcjonuje niedopełnienie przez przedsiębiorców podlegających wpisowi do rejestru obowiązku ujawnienia zmian co do miejsca zamieszkania i adresu, jest de facto regulacją pozbawioną treści normatywnej."

Przenosząc to orzeczenie do badanego problemu można uznać, że pouczenie o skutkach procesowych zaniedbania obowiązku aktualizacji danych jest kluczowe. Z tego względu, nawet gdyby założyć, że powinno się wysyłać pisma sądowe na adres członka zarządu ujawniony w KRS, to i tak nie można by było przyjąć skutku wynikającego z art. 139 k.p.c. 

7 komentarzy:

  1. Adres zgłoszony do rejestru można zupełnie spokojnie podać w pozwie (przez co wymogi formalne pozwu zostają spełnione lege artis). Jeśli się okaże nieaktualny... cóż, klasyka: CPD MSWiA, ew. kurator.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Moim zdaniem zwrot: „osób fizycznych wpisanych do rejestru ...”, zawarty w § 3. art. 139 kodeksu postępowania cywilnego może dotyczyć także osób fizycznych podlegających wpisowi lub wpisanych jako członkowie organu zarządzającego podmiotu, a nie tylko osób fizycznych jako podmiotów wpisanych do rejestru lub ewidencji.
      Wynikać to może z przepisów ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, w której jest mowa o osobach fizycznych podlegających wpisowi lub wpisanych jako członkowie zarządu ( np. art. 21 a pkt 2, 3).

      Staram się jakoś tłumaczyć racjonalnego ustawodawcę ;-).
      Ale swoją droga rzeczywiście słowo„wpis” odnoszące się do KRS powinno występować tylko w jednym znaczeniu – jako wpis podmiotu. Natomiast dla wpisania do KRS poszczególnych danych podmiotu powinno być zarezerwowane jakieś inne słowo – np. właśnie „ujawnienie”.
      sasanka

      Usuń
    2. Otóż to. Niestety nic nie wnosi uzasadnienie projektu ustawy. Zmiana w KRS nie jest "kompatybilna" z KPC. Może jednak judykatura pójdzie w kierunku zaproponowanym przez Panią.

      Usuń
    3. Tak samo jak w wyjątkowo idiotyczny sposób niekompatybilna z KPC jest CEIDG. Z jednej strony skrzętnie ukrywa się jawne dotąd adresy zamieszkania, a z drugiej strony nie sprecyzowano art.133 i 139 kpc w taki sposób, żeby jednoznacznie skuteczne było doręczenie na adres prowadzenia działalności ujawniony w CEIDG.

      Usuń
  2. A kto by tam słuchał jakiejś sasanki ? :)

    sasanka

    OdpowiedzUsuń
  3. Bez przesady. Liczą się argumenty.

    OdpowiedzUsuń

Blog działa na zasadzie non-profit. Komentarze nie mogą zawierać kryptoreklamy, w tym linków odsyłających do stron internetowych, czy też podmiotów proponujących jakiekolwiek usługi, czy też sprzedaż jakichkolwiek towarów. Z uwagi na częste ignorowanie powyższego zakazu, ewentualne umieszczenie zakazanych treści wiąże się z jednoczesną zgodą na ponoszenie opłaty w kwocie 99 zł za każdy dzień istnienia takich treści w komentarzach.