Niższe odsetki ustawowe. Prezent na święta.

Ogłaszam wszem wobec, iż z dniem dzisiejszym, tj. od 23 grudnia 2014 roku weszło w życie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych (Dz. U. z 22.12.2014r., poz. 1858), które zostało wydane na podstawie art. 359 § 3 kodeksu cywilnego. 

Tym niezwykle krótkim (składającym się z 3 paragrafów), ale jakże ważnym rozporządzeniem zarządzono, że od 23 grudnia 2014 roku wysokość odsetek ustawowych wynosi 8% w stosunku rocznym. Zmiana jest bardzo istotna, skoro dotychczasowe odsetki ustawowe wynosiły, aż 13 % w stosunku rocznym. 

Z całą pewnością jest to miły prezent od rządu na święta, choć może zastanawiać dlaczego formułowanie trzech paragrafów trwało tak długo. 

Zbyt wysokie odsetki ustawowe 

Problem z odsetkami ustawowymi, o czym już pisałem, pojawił się wówczas gdy w październiku tego roku Rada Polityki Pieniężnej ustaliła stopę lombardową na poziomie 3 % w skali rocznej. W ten sposób odsetki maksymalne osiągnęły poziom 12 %, podczas gdy dotychczasowa stopa odsetek ustawowych wynosiła 13 %. Wtedy pojawił się niewłaściwy, choć nośny publicznie pogląd, że odsetki ustawowe są lichwiarskie. 

Zwłoka 

Faktem natomiast było to, że odsetki ustawowe nie były długo obniżane i to pomimo tego, iż inflacja w Polsce była i jest niezwykle niska. Jak się okazuje szum medialny swoje wywołał i odsetki ustawowe zostały zmienione. 

Ciekawym jest to, że odsetki te nie zostały obniżone o 1, a o 5 punktów procentowych. Z tego raczej można wyciągnąć wniosek, że główną przyczyną takiego akurat obniżenia tych odsetek nie było zamieszanie wywołane obniżeniem stopy lombardowej. Przyczyna zapewne tkwi w sytuacji ekonomicznej kraju. 

Dlaczego zatem tak długo odsetki ustawowe wynosiły, aż 13 % ? 

Problem pozostał 

Wypada zauważyć, że nadal wysokość odsetek maksymalnych uzależniona jest od stopy lombardowej, chociaż jedna z wersji nowelizacji art. 359 k.c. wiązała wysokość odsetek maksymalnych z odsetkami ustawowymi, o czym również pisałem. 

Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, aby sytuacja się powtórzyła, skoro nie naprawiono błędu u źródła. 

Na zakończenie 

Przykrym jest jeszcze to, że nadal w mediach się powtarza, iż m.in. sądy – zasądzając odsetki ustawowe w dotychczasowej wysokości – zasądzały de facto odsetki lichwiarskie. Nie ma nawet znaczenia to, że jest to przejaw zwykłej niekompetencji. Pogodzę się również z tym, że taka sugestia jest przejawem akceptacji całkowicie nieuzasadnionego poglądu. Przykre jest jedna to, że na skutek takiej ignorancji stawia się sądy w bardzo niekorzystnym świetle, skoro ewidentnie sugeruje się, że sądy działały niezgodnie z prawem, czy dobrymi obyczajami.